Kist; insanın vücudunda sert ve yumuşak dokuda oluşabilen ve etrafı farklı dokularla kaplı boşluklara denir. Kistler oluşmaya başladığı bölgede çok yavaş bir şekilde gelişmeye başlar. Vücudun herhangi bir yerinde de oluşabilen kistler, çene bölgesinde de oluşabilir. Genellikle ağız içerisinde sıkça görülür. Kistlerin patolojik bir durum olma ihtimali oldukça yüksektir. Çene kist; kök ucu kisti, dentigeröz kisti ve nazopalatin kist olarak üç farklı türde incelenebilir. Üçü de çok nadir olarak görülür.
Diş yapısının içinde çeşitli bakteriler bulunur. Yalnızca mikroskopla görülebilen bu bakteriler; her zaman ağız içerisindedir. Ağız içerisinde bulunan bakterilerin, sağlık sorunlarına sebep olmayan belirli oranı vardır. Eğer bu bakterilerin sayısı normalden fazlaysa ağız yapısına zarar vermeye başlar. Bu küçük mikroorganizmalar, ağızın içerisini işgal ederek çeşitli ağız yaralarına ve şişkinliklerin oluşmasına sebep olurlar.
Bu durumun yaşanması bir süre sonra bireylere rahatsızlık vermeye başlar. Tıbbi literatürde bu hastalığa çene kist denir. Çene kist çoğunlukla erken fark edildiği zaman iyi bir sonuç elde edilir. Çünkü çene kist fark edildiği zaman bu durum iyi huylu bir kist olarak ifade edilebilir. Çene kistleri erken teşhis edilerek bireyin hayatının kazandırılması için önemli bir adım olur. Teşhis edilmesinden sonra gereken tetkikler yapılır ve kistin daha fazla gelişmemesi için önlem alınır.
Çene kist erken fark edildiği zaman bulunduğu yerden kolay ve güvenli bir operasyonla alınabilir. Ancak ameliyat sonrası doktorun önerdiği talimatlara ve verdiği ilaçların mutlaka düzenli bir şekilde kullanılması gerekir. Ameliyat sonrası gereken hassasiyet gösterilmediğinde kist nüksedebilir. Ağızda bir öncekinden büyük yaralar ve şişkinlikler olabilir. Bu şişkinlik ve yaralar bireyin; ısırma, çiğneme, yutma ve konuşmasını son derecede olumsuz bir şekilde etkiler. Çene kemiği fonksiyonlarını etkilediği gibi görsel açıdan birey kendisini psikolojik olarak kötü hissedebilir. Hem fiziki hem de psikolojik olumsuzlukların oluşmaması için gereken tedbirler birey tarafından dikkatli ve özenli bir şkeilde alınmalıdır. 
Kisti olan bireylere yapılan testler ve radyolojik görüntülemeler sonrasında uzman hekim tarafından tüm sonuçlar incelenir. Sonuçlar incelendikten hemen sonra bir değerlendirme yapılır ve tedavi planı oluşturulur. Tedavi planına bağlı olarak bireye kanal tedavisi uygulanabilir. Operasyona başlanmadan önce anesteziyle diş eti uyuşturulur. Bireyin acı hissetmemesi için anestezi uygulanan yerin uyuştuğundan emin olunduktan sonra operasyona başlanır. Ameliyat sırasında ağrısız ve başarılı bir şekilde kist bulunduğu yerden alınır. Kiste ulaşabilmek, tedavi sürecinin de tam anlamıyla başarılı olabilmesi için çok önemli bir adımdır. Diş etinin altında bulunan kemik biraz kaldırılarak kist temizleme işlemi tamamlanmış olur. Başarılı bir şekilde alınan kistler atılmadan kistin türünün öğrenilebilmesi için patoloji laboratuvarına gönderilir.
Çene kist ağız bakımının ve temizliğinin yeteri kadar yapılmamasından da kaynaklanır. Ağız içerisinde bulunan deri, bakterilerden dolayı mevcut görevini yerine getiremez. Sürekli sigara içen bir kişi, ağız sağlığına gereken özeni gösteremeyebilir. Sigaranın içinde bolca bulunan nikotin sebebiyle dişlerin sararmasına ve ağız içerisindeki sorunların artmasına sebep olur. Çene kist ameliyatından sonra diş etleri gün içinde sızıntı şeklinde kanamaya devam edebilir. Ameliyat sonrası doğal besinlerin2 tüketilmesi önerilir. Diş eti sağlığını olumlu yönden etkileyen; peynir, süt ve yoğurt gibi proteinli gıdaların tüketilmesi çok önemlidir. Günde üç kez düzenli bir şekilde diş fırçalanmalıdır. Fırçalama esnasında da yumuşak uçlu diş fırçaları tercih edilmelidir. Bunun sebebi yumuşak uçlu diş fırçalarının diş eti kanamalarını ve şişkinliklerini büyük oranda azaltmasıdır.